Muỗi là loài vật vô cùng nguy hiểm. Muỗi hút máu người và truyền nhiễm các dịch bệnh. Nhỏ bé là thế, hơn cả ngàn sinh mạng mỗi năm phải bỏ mạng vì chúng. Các nghiên cứu chỉ ra, vết cắn của loài muỗi còn nguy hiểm hơn bất kỳ loài động vật nào khác. Vậy thì, điều gì ở vết muỗi cắn lại có thể gây chết người?
Muỗi – Loài động vật nguy hiểm nhất thế giới
Với vóc dáng vô cùng bé nhỏ, muỗi được vinh danh là loài động vật nguy hiểm nhất thế giới. Chúng là những sát thủ tí hon tước đi biết bao nhiêu sinh mạng. Hằng năm, chúng gây ra hàng triệu cái chết cho con người. Tuy nhiên, con người không phải những nạn nhân duy nhất của chúng. Bởi vì, chúng còn tấn công cả các loài động vật khác nữa cơ, như chó, mèo,…
Muỗi là một nhóm sinh vật thuộc lớp côn trùng. Chúng sở hữu những hai đôi cánh: một đôi cánh vảy và một đôi cánh cứng. Thân hình chúng thường mỏng và thuôn dài. Phải có đến hơn 3500 loài muỗi tồn tại trên Trái Đất. Chúng có kích thước khác nhau tùy theo loài nhưng thật may là chỉ nằm ở khoảng vài mm. Thử tưởng tượng như có con muỗi nào cỡ 3cm thôi cũng thấy hãi rồi phải không?
Tại sao muỗi hút máu người?
Loài muỗi đã tồn tại trên hành tinh này cách đây 170 triệu năm. Muỗi là loài đẻ trứng. Trứng muỗi được đẻ trong nước, sau đó nở thành ấu trùng mà chúng ta vẫn hay gọi là bọ gậy hoặc lăng quăng. Bọ gậy sau này lớn lên thành nhộng và cuối cùng trở thành muỗi.
Tuy nhiên, ít ai biết rằng, chỉ có muỗi cái mới thực hiện việc hút máu ấy. Muỗi đực không cần hút máu người vì chúng không mang nghĩa vụ sinh sản. Muỗi đực tồn tại bằng cách hút nhựa cây và hoa quả.
Muỗi hút máu người và động vật thường là muỗi cái. Chúng có khả năng cảm nhận tia hồng ngoại phát ra từ vật có thân nhiệt cao. Chúng đặc biệt nhạy cảm với carbon diocide trong hơi thở động vật và mùi mồ hôi. Nhiều nghiên cứu còn cho thấy, nếu bạn là nam giới mang nhóm máu O và cân nặng hơi quá khổ, bạn đã trở thành mục tiêu hàng đầu cho loài vật khát máu này!
6 cây kim được sử dụng để muỗi hút máu
Vâng, bạn không đọc nhầm đâu. Muỗi hút máu sử dụng không chỉ một cây kim như chúng ta vẫn nghĩ. Thực chất, cây kim ấy chỉ là vỏ bọc bên ngoài thôi. Nhìn vào hình mặt cắt kế bên, chúng ta có thể nhận thấy bên trong lớp vỏ bọc ấy bao gồm tới 6 cây kim riêng biệt. Hình ảnh này đã được phóng lớn lên cũng như thêm màu sắc để chúng ta dễ dàng phân biệt.
Khi xác định nạn nhân, muỗi hút máu bằng cách cắm cả 6 cây kim này xuống da. Đầu kim sẽ liên tục được điều chỉnh để cắm trúng vào mạch máu. Khi hút máu, muỗi còn có khả năng lọc nước ra để đảm bảo tinh chất của máu được giữ nguyên trong bụng chúng. Chất lượng máu càng đậm đặc thì càng tăng khả năng sinh sản cho lứa kế tiếp. Vòng đời của muỗi thường không quá ngắn. Chúng có thể sống đến vài tuần, thậm chí là cả tháng.
Bệnh dịch truyền nhiễm
Cũng giống như khi đi tiêm ngừa, mỗi cá nhân đều được sử dụng một cây kim riêng biệt. Tuyệt đối không sử dụng chung đầu kim với các bệnh nhân khác để tránh lây nhiễm. Trước khi tiêm, các bác sĩ còn phải đảm bảo đầu kim được khử trùng tuyệt đối. Một công đoạn quả vô cùng phức tạp phải không? Dĩ nhiên, loài muỗi chẳng được cẩn thận đến vậy đâu.
Chỉ với cây kim gồm 6 đầu kim bé xíu ấy, chúng đâm xuyên qua da thịt chúng ta và thản nhiên hút máu. Sau đó, nếu chúng ta không tiêu diệt được chúng. Chúng sẽ lại hả hê đợi đến bữa ăn sau và lần này, chúng tìm nạn nhân khác. Cây kim của chúng đâm vào da thịt chúng ta giờ lại xuyên qua da thịt của một người khác. Hãy thử tưởng tượng xem nếu một trong hai nạn nhân của chúng bị bệnh truyền nhiễm thì sao? Chính loài muỗi hút máu người là tác nhân lây lan các loại bệnh vô cùng nguy hiểm. Ở Việt Nam, muỗi đã làm rúng động mùa hè năm 2004. Vài chục nghìn người Việt Nam đã mắc phải căn bệnh sốt xuất huyết vào năm ấy. Đáng buồn hơn, đã có đến vài chục ca tử vong.
Sao loài muỗi chưa bị tuyệt chủng?
Muỗi là một mắt xích quan trọng trong chuỗi thức ăn. Ở vùng cực Bắc, nơi muỗi sinh sản và di chuyển theo từng bầy lớn, chúng là nguồn thức ăn cho loài chim di cư. Vì thế, đặt trường hợp, loài muỗi đột nhiên biến mất! Một số lượng lớn cá thể các loài chim trong vùng sẽ tụt giảm. Muỗi còn là nguồn thức ăn cho nhiều loài cá. Khi muỗi biến mất hoàn toàn trên Trái Đất, những loài cá ấy cũng cùng chung số phận với các loài chim di cư.
Muỗi thật ra đóng góp khá lớn cho các nghiên cứu khoa học. Khi một nhà khoa học muốn kiểm tra nguồn nước tại một nơi nào đó, ta sẽ phải nhờ đến “chuyên gia” muỗi. Chất lượng nguồn nước phụ thuộc vào số lượng sinh vật phù du tồn tại ở đấy bao gồm cả ấu trùng muỗi. Ấu trùng muỗi rất nhạy cảm với môi trường sống. Chỉ cần môi trường sống của chúng bị ô nhiễm nhẹ, chúng khó mà tồn tại.
Phòng ngừa và khống chế muỗi hút máu
Trứng muỗi chỉ phát triển trong môi trường nước và ở nhiệt độ thích hợp từ 20 đến 25 độ C. Trớ trêu thay, đó cũng là nhiệt độ thông thường vào mùa mưa ở các nước nhiệt đới. Trong đó, có cả Việt Nam. Các bạn có thể tham khảo những gợi ý sau để phòng ngừa và tiêu diệt loài muỗi:
- Cải tạo môi trường: Ông bà ta vẫn hay nói “phòng bệnh hơn chữa bệnh.” Chúng ta không thể cầm vợt và đi tiêu diệt từng con muỗi một. Thay vào đó, hãy triệt môi trường sinh sản của chúng. Thường xuyên nạo vét cỗng rãnh, không để nước đọng; phát quang bụi rậm; dọn dẹp nhà cửa để muỗi không có môi trường sinh sản.
- Sử dụng thiên địch để diệt muỗi: Muỗi là nguồn thức ăn của rất nhiều loài sinh vật khác. Nếu có điều kiện, hãy nuôi cá hoặc lươn nhỏ để diệt bọ gậy. Chuồn chuồn cũng là một loài thiên địch. Ấu trùng của chúng sống trong nước ăn lăng quăng. Khi lớn, chuồn chuồn bắt muỗi. Một công đôi việc, phải không?
- Dùng hóa chất diệt muỗi: Đây là phương pháp dễ thực hiện nhất. Chỉ cần rảo bước ra chợ hoặc vào siêu thị, chúng ta có thể dễ dàng tìm thấy những bình xịt muỗi hoặc nhang muỗi. Lưu ý đọc kỹ hướng dẫn sử dụng trước khi mua các loại hóa chất này nhé.
- Bẫy điện: Sử dụng đèn bắt côn trùng hoặc vợt muỗi. Loại đèn bắt côn trùng thường phát ra mùi hương để dụ côn trùng đến. Lớp lưới bao quanh đèn phát ra dòng điện nhỏ đủ để tiêu diệt côn trùng. Loại đèn này sử dụng được cả trong nhà lẫn ngoài trời nhé!
Hãy bảo vệ chính mình khỏi loài muỗi hút máu
Các biện pháp kể trên chỉ phần nào giảm thiểu được số lượng muỗi sinh sản ở khu vực chúng ta sinh sống. Dĩ nhiên, loài muỗi sẽ không bị tiêu diệt ngay trong chớp mắt. Có thể phải mất đến cả tuần hay cả tháng mới thực sự thấy được dân số của loài muỗi thu hẹp đáng kể. Trong thời gian chờ đợi, chúng ta vẫn nên tự bảo vệ chính mình. Hãy ngủ trong màn và bôi thuốc chống muỗi thường xuyên nhé!
Các video của Deep Look cho phép chúng ta quan sát những điều khó mà có cơ hội nhìn bằng mắt thường. Bên cạnh đó, kênh của Ted ED đem đến cho bạn những thông tin vô cùng thú vị! Tải ngay ứng dụng Woodpecker để xem thêm nhiều video nữa nhé!